آزمون سختی شور shore پلیمرها (نحوه انجام آزمون، خرید تجهیز)

سختی پلیمر ها چیست؟

سختی پلیمرها مقاومت به نفوذ در برابر اجسام سخت است. سختی یک پارامتر کلیدی در ساخت قطعات مهندسی می باشد. روش ها و مقیاس های زیادی برای سختی وجود دارد، مانند سختی سنجی شور و راکول. از مهم ترین و رایج ترین روش های سختی سنج پلیمرها، روش سختی سنجی شور shore می باشد. در این مقاله به روش تست سختی سنج شور shore پلیمرها می پردازیم. در ابتدا تجهیزات و دستگاه تست سختی شور را شرح می دهیم.

قبل شروع به صحبت در رابطه با سختی سنجی شور، لازم است بدانید که برای کسی که تازه شروع به تست سختی می کند و نمی داند که باید از کدام روش استفاده کند، باید ابتدا برگه مشخصات فنی، مراجع، استاندارد های محصول یا ملی را مطالعه کند تا بتواند تشخیص دهد از کدام روش باید استفاده کند.

یک تبدیل بین مقدار سختی در مقیاس ها و روش های شور و راکول در شکل زیر آورده شده است، که البته روش صحیح محاسبه سختی مطابق روش های استاندارد هریک از تست ها به صورت جداگانه است و این تبدیل ها توصیه نمی شود.

تبدیل سختی شور و راکول

سختی سنجی شور shore hardness

سختی شور که به آن سختی دورامتر نیز می گویند برای پلیمرها بسیار رایج است و خود به دو نوع مرسوم A و D تقسیم می شود. برای اجسام سخت مانند فلزات معمولا ازسختی راکول استفاده می کنند. برای اجسامی که کمی نرم تر هستند مانند پلاستیکها معمولا از سختی سنجی شور نوع D و برای اجسام بسیار نرم مانند لاستیک ها یا TPE از سختی سنجی شور نوع A استفاده می کنند.

سختی سنجی شور shore یک روش استاندارد بر اساس اندازه گیری مقدار نفوذ شاخص شور به نمونه می باشد. عدد سختی شور بدون واحد می باشد و بین 0 تا 100 می تواند متغیر باشد. هرچه این عدد اندازه گیری شده برای سختی بالاتر باشد، به معنای سخت تر بودن ماده می باشد.

مقدار نفوذ شاخص در ماده به سختی ماده، ویسکوالاستیسیته ماده، شکل و نوع شاخص و همچنین مدت زمان انجان تست بستگی دارد.

می توان تشابهات مفهومی بین روش های راکول و روش سختی سنجی شور را به وضوح مشاهده کرد.

در شکل زیر تفاوت در ابعاد نوک شاخص فرو رونده در سختی سنجی نوع A و D را مشاهده می کنید.

خرید آزمون سختی شور shore پلیمر

استاندارد مرجع آزمون سختی سنجی شور:

استاندارد ملی 1993، ISO 868 و ASTM D2240

روش انجام آزمون سختی شور shore:

تجهیزات مورد نیاز:

دستگاه تعیین سختی شور A و D یا سختی سنج شور، پایه نگهدارنده تجهیز و نمونه، کرنومتر، وزنه های مناسب برای اعمال نیرو

آزمونه: ضخامت نمونه ستی سنجی مطابق استاندارد ملی و ISO باید حداقل 4 میلیمتر باشد و مطابق استاندارد ASTM حداقل 6 میلیمتر. ابعاد آزمونه باید طوری باشد که بتوان از لبه های آن حداقل 9 میلیمتر فاصله گرفت و سختی شور را ارزیابی کرد. سطح آزمونه باید کاملا صاف باشد به طوری که در محلی که سوزن شاخص سختی شور قرار گرفت حداقل شعاع 6 میلیمتری اطراف آن مسطح باشد.

برای خرید دستگاه سختی سنج شور shore و لوازم جانبی به فروشگاه مراجعه کرده و یا با ما تماس بگیرید.

برای اندازه گیری سختی آزمونه را بر روی سطح افقی سخت دستگاه که برای این کار تعبیه شده است قرار دهید. سختی سنج را در موقعیت عمودی به طوری که از لبه های آزمونه حداقل 9 میلیمتر فاصله داشته باشد قرار دهید. پایه فشار دهنده را به سرعت ولی بدون آنکه ضربه ای وارد کند بالا ببرید تا شاخص (سوزن سختی شور) بر روی نمونه قرار گیرد و فشار کافی را اعمال کند.

پس از 15 ثانیه عدد سختی شور پلیمر را بخوانید. بسته به مشخصات فنی یا استاندارد ویژگی محصول می توانید عدد سختی لحظه ای را نیز 1 ثانیه پس از تماس کامل و ایجاد فشار مناسب بخوانید.

باید 5 اندازه گیری مختلف که فاصله آن ها از هم حداقل 6 میلیمتر باشد انجام دهید و میانگین آن ها را گزارش دهید.

برای ایجاد فشار کافی در انجام آزمون در آزمون سختی سنج نوع A اعمال وزنه 1 کیلوگرمی و در سختی سنج نوع D، وزنه 5 کیلوگرمی توصیه می شود.

درچه زمانی از سختی سنج شور نوع A و در چه زمانی از سختی سنج نوع Dاستفاده کنیم؟

معمولا برای رابرها، پلاستیک های خیلی نرم و TPE و .. از سختی سنج شور نوع A استفاده می شود و برای سایر پلاستیک ها از سختی سنج شور نوع D. راه حل دیگر استفاده از مشخصات فنی یا استاندارد ویژگی محصول است که معمولا نوع سختی سنج پلیمر را نیز مشخص می کند.

راه دیگر بدین شرح است که ابتدا سختی را با سختی سنج شور A اندازه بگیرید، اگر عدد به دست آمده بالای 90 بود بهتر است از سختی سنج نوع D استفاده کرد. و همچنین اگر ابتدا از سختی سنج نوع D استفاده کردید و عدد قرائت شده کمتر از 20 بود، بهتر است از سختی سنج شور نوعA استفاده کنید.

برای مطالعه و آموزش سایر آزمون های پلیمری، به بخش تست ها و آزمون های پلیمری مراجعه کنید.